Protocol: Feline Diabetes Mellitus
Dit protocol is onderdeel van het Dossier: Feline Diabetes Mellitus
DOSSIER: Feline Diabetes Mellitus
Insights into diabetes mellitus changed dramatically over the last decade. Did you know that:
- Diabetes occurs in 1:100-1:500 cats? This makes it the 2nd most common endocrinopathy in cats.
- Obese cats are up to four times more likely to develop diabetes?
- The use of lente insulin is no longer recommended as the initial insulin option in diabetic cats?
- Exciting new treatment methods might just be around the corner?
- ‘Spot-checks’ (measurement of one blood glucose value) are not useful to assess glycaemic control?
- In-hospital blood glucose curves can be difficult to interpret or may even be useless?
- Continuous glucose monitors offer a great possibility to monitor glucose concentrations for up to 14 days at a time?
- Remission rates of 40-50% are realistic in cats?
To be able to provide the best care possible, it is of vital importance to keep up with all developments. VetVisuals therefore provides you with the current recommendations for the diagnosis, treatment, and management of diabetes mellitus in cats.
Acromegalie bij de kat blijkt veel belangrijker dan gedacht!
Acromegalie bij de kat werd vroeger beschouwd als een aandoening uit het rariteitenkabinet. Inmiddels is echter duidelijk dat acromegalie bij katten veel belangrijker blijkt te zijn dan tot nu toe gedacht!
Niet alleen voor de kat, maar ook voor de eigenaar is het van groot belang dat u op de hoogte bent van deze relatieve nieuwkomer op het gebied van endocrinologische aandoeningen!
Wist u bijvoorbeeld dat:
- De prevalentie van acromegalie bij katten met diabetes mellitus maar liefst 10-32% is (oftewel bij 1 op de 10 tot 1 op de 3 (!) katten met suikerziekte)?
- Zowel genetische factoren als omgevingsfactoren verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van acromegalie?
- Katten met acromegalie er niet altijd opvallend acromegaal uitzien?
- Niet alle katten met acromegalie diabetes mellitus hebben?
- Acromegalie kan leiden tot nierziekte en hartfalen?
- Acromegalie belangrijke therapeutische en prognostische consequenties heeft?
- Radiotherapie niet langer de gouden standaard is voor wat betreft therapie?
- Met de juiste therapie voor acromegalie, remissie van diabetes mellitus haalbaar is in 85% van de katten?!
Redenen te over om dit interessante en uiterst praktijkgerichte artikel over acromegalie bij de kat te lezen. Geen eindeloze literatuurstudies die veel tijd kosten om door te lezen en u aan het eind alsnog achterlaten met vraagtekens … slechts één helder artikel met de meest belangrijke punten voor u op een rij!
Protocol: Hypokaliëmie bij de kat
Het protocol: Hypokaliëmie bij de kat maakt onderdeel uit van het artikel Hypokaliëmie bij de kat.
Het genoemde artikel neemt u mee in het gestructureerd opwerken van deze elektrolytafwijking. Daarnaast wordt uiteraard ook ingegaan op de orale en intraveneuze behandeling ervan.
Hypokaliëmie bij de kat
Tijdens het Belgische SAVAB congres in het voorjaar van 2018, sprak professor Hans Kooistra (Dipl. ECVIM-CA) over enkele interessante endocrinologische onderwerpen. Terugkerend thema was hypokaliëmie, een veelvoorkomend probleem bij de kat. Een belangrijke boodschap was dat het achterhalen van de oorzaak van de hypokaliëmie net zo belangrijk is als het behandelen van de hypokaliëmie. Op dat punt is voor veel dierenartsen nog wel wat te winnen: kies niet voor de makkelijke weg van slechts symptoombestrijding, maar kies voor betere diergeneeskunde, gezondere katten en meer tevreden eigenaren.
Dit VetVisuals artikel neemt u mee in het gestructureerd opwerken van deze elektrolytafwijking. Daarnaast wordt uiteraard ook ingegaan op de orale en intraveneuze behandeling ervan.
Primair hyperaldosteronisme bij de kat
Een Burmese gecastreerde kater van 14 jaar werd aan de Universiteitskliniek aangeboden vanwege acute blindheid. Bij het oogonderzoek bleek er sprake te zijn van vertraagde pupilreflexen van beide ogen (zowel de directe als de consensuele pupilreflex). Ook was er sprake van hyperreflexie van de fundus door ablatio retina. De bloeddruk was duidelijk veel hoog (280 mmHg). Bloedonderzoek gaf hypokaliëmie te zien. De combinatie van arteriële hypertensie en hypokaliëmie zijn suggestief voor primair hyperaldosteronisme als een belangrijke differentiaal diagnose.
Hyperthyreoïdie bij de kat
Hoe bereikt u een uitstekende prognose voor katten met hyperthyreoïdie?
U denkt misschien dat er over hyperthyreoïdie bij de kat weinig nieuws te melden valt, maar niets is minder waar!
Wist u bijvoorbeeld dat:
- Hyperthyreoïdie bij maar liefst 1 op de 10 oudere katten wordt gediagnosticeerd?
- Nutritionele stoornissen kunnen leiden tot metabole schildklier dysfunctie?
- Sommige katten met hyperthyreoïdie juist een verminderde eetlust vertonen?
- Ongeveer 12% van de katten met hyperthyreoïdie een urineweginfectie heeft?
- Hartafwijkingen aanwezig zijn bij circa 50% van de katten met hyperthyreoïdie?
- Hyperthyreoïdie schade veroorzaakt aan de nieren?
- Iatrogene hypothyreoïdie vaker voorkomt dan gedacht en dat dat een oorzaak kan zijn van progressie van nierziekte?
- Behandeling van hyperthyreoïdie op maat hoort te worden gemaakt (geen ‘one size fits all’)?
- De meeste katten op schildkliermedicatie gedurende hun leven een steeds hogere dosering van die medicatie nodig hebben?
- Behandeling met schildkliermedicatie voorafgaand aan behandeling met radioactief jodium lang niet altijd noodzakelijk is?
De meeste katten met hyperthyreoïdie hebben een uitstekende prognose MITS zij op een juiste manier worden behandeld!
Dit overzichtsartikel biedt u alle informatie die u in de praktijk nodig heeft om kat en eigenaar zo goed mogelijk te kunnen helpen en daarmee die uitstekende prognose te kunnen behalen.
CURSUS: Hypercortisolisme (syndroom van Cushing) bij de hond
Het doel van deze cursus, bedoeld voor dierenartsen én studenten diergeneeskunde, is meer inzicht te bieden in de indicaties en de interpretatie van de diagnostiek van het syndroom van Cushing bij de hond, kennis over therapeutische mogelijkheden uit te breiden en de communicatie met een eigenaar met betrekking tot deze aandoening te verbeteren.
Wat leert u o.a. in deze cursus?
- Praktijkgericht inzicht in de anatomie, fysiologie en pathogenese van het syndroom van Cushing bij de hond.
- Inschatten bij welke honden aanvullend onderzoek voor het syndroom van Cushing gerechtvaardigd is.
- Herkennen van en omgaan met de vele valkuilen die er bestaan in de interpretatie van laboratoriumgegevens.
- Op de hoogte zijn van de verschillende therapeutische opties, met de bijbehorende voor- en nadelen, en de prognose.
- Een goed onderbouwd advies kunnen geven over de beste therapeutische optie voor een bepaalde patiënt, door rekening te houden met patiënt-factoren en eigenaar-factoren.
- Het effect van de therapie kunnen monitoren en aan de hand daarvan aanpassingen kunnen doorvoeren in het therapieplan.
- Communicatie met een eigenaar verbeteren als het gaat om diagnostische en therapeutische mogelijkheden, prognose en financiële aspecten.
Na afloop kunt u uw persoonlijk certificaat (10 nascholingspunten) downloaden / uitprinten. Uw nascholingsbadge wordt automatisch aan uw profiel toegevoegd.
CURSUS: Hypothyreoïdie, een diagnose met veel haken en ogen
Hypothyreoïdie bij de hond is een aandoening die regelmatig wordt gemist en nog vaker ten onrechte wordt gediagnosticeerd. Geschat wordt dat ruim 60% van de honden die wordt behandeld met schildklierhormoon geen hypothyreoïdie heeft. Hoogste tijd om de diagnostiek van hypothyreoïdie onder de aandacht te brengen!
In deze cursus treft u de theorie op een heldere manier uiteengezet, voorzien van duidelijke afbeeldingen en video's van Professor Hans Kooistra. Met behulp van assessments en praktische cases kunt u de opgedane kennis testen. Volg de cursus en vermijd de valkuilen in de diagnostiek van hypothyreoïdie voorgoed.
Na afloop van deze cursus wordt de cursist in staat geacht om:
- Uit te leggen hoe de schildklieren bij de hond zijn opgebouwd.
- Te vertellen welke hormonen worden gemaakt in de schildklieren.
- Op hoofdlijnen de hypothalamus-hypofyse-schildklier-as (met de relevante hormonen) te tekenen.
- Op hoofdlijnen aan een collega te kunnen uitleggen hoe de schildklierhormonen thyroxine (T4) en thyronine (T3) worden geproduceerd in de schildklieren.
- Uit te leggen aan een collega wat de belangrijkste verschillen zijn als thyroxine (T4) en thyronine (T3) met elkaar worden vergeleken.
- De definitie van hypothyreoïdie te kunnen vertellen.
- De belangrijkste vormen en oorzaken van hypothyreoïdie te benoemen.
- Aan te geven waarom het van belang is onderscheid te maken tussen juveniele hypothyreoïdie en verkregen hypothyreoïdie op volwassen leeftijd.
- Aan te geven hoe de productie van de hormonen in de hypothalamus-hypofyse-schildklier-as verandert bij de verschillende vormen van hypothyreoïdie.
- Uit te leggen aan een collega waarom bij “sick euthyroid syndrome” / “non-thyroidal illness” de plasma thyroxine (T4) concentratie te laag is.
- De symptomen van hypothyreoïdie te kunnen vertellen aan een eigenaar.
- Uit te leggen aan een collega hoe de belangrijkste symptomen van hypothyreoïdie tot stand komen.
- Uit te leggen aan een collega wat de toegevoegde waarde is van “routine” bloedonderzoek bij een hond verdacht van hypothyreoïdie.
- Aan te geven op welke wijze de volgende onderzoeken kunnen bijdragen aan de diagnostiek van hypothyreoïdie:
- Bepaling van de plasma thyroxine (T4) concentratie.
- Bepaling van de plasma TSH concentratie.
- Uitvoering van de TSH stimulatietest.
- Uitvoering van de TRH stimulatietest.
- Bepaling van antilichamen gericht tegen thyroglobuline.
- Scintigrafisch onderzoek van de schildklieren.
- Echografisch onderzoek van de schildklieren.
- Uit te leggen aan een eigenaar wat de nadelen zijn verbonden aan “diagnostisch behandelen” van een hond verdacht van hypothyreoïdie.
- Uit te leggen aan een eigenaar waarom een hond met hypothyreoïdie wordt behandeld met thyroxine (T4) in plaats van met het metabool veel potentere thyronine (T3).
- Uit te leggen aan een eigenaar hoe de optimale dosering van l-thyroxine wordt vastgesteld.
- Uit te leggen aan de eigenaar wat de prognose is van hypothyreoïdie.
Na afloop kunt u uw persoonlijk certificaat (5 nascholingspunten) downloaden / uitprinten. Uw nascholingsbadge wordt automatisch aan uw profiel toegevoegd.
Video Hyperthyroidism – update on diagnosis and treatment
Dr. Sarah Caney BVSc PhD DSAM(Feline) MRCVS RCVS Specialist in Feline Medicine - United Kingdom shares in this video her unique and valuable experience regards 'Hyperthyroidism – update on diagnosis and treatment.'
Learning outcomes:
- Review of the clinical and laboratory findings associated with hyperthyroidism
- Understand the different diagnostic tests available and when to use each of these
- Understand what additional tests may be an advantage when assessing a hyperthyroid patient
- Introduce the concept of subclinical hyperthyroidism and explain its significance
- Understand what the different treatment options are and how to choose the most appropriate one for your patient
- Introduce the concept of iatrogenic hypothyroidism and why this is important
Voedsel-geïnduceerde hyperthyreoidie bij de hond
In 2011 werd de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren geconsulteerd voor drie casuïstieken waarbij er sprake was van een ongebruikelijke vorm van hyperthyreoidie bij de hond. In tegenstelling tot de situatie bij katten is hyperthyreoidie een zeldzame aandoening bij de hond. De meeste honden met hyperthyreoidie worden aangeboden vanwege een massa, een schildkliertumor, in de hals. Meer dan 85% van de schildkliertumoren bij de hond zijn maligne (carcinomen). Meestal worden adenomen niet bij de levende hond ontdekt omdat ze vaak klein zijn. Symptomen zoals dyspneu of dysfagie kunnen ontstaan door infiltratieve groei en de grootte van de tumor. Metastasering van schildkliertumoren komt vaak voor bij de hond, met name naar de regionale lymfeknopen en de longen. Schildkliertumoren ontstaan meestal bij oudere honden met een gemiddelde leeftijd van 9 jaar en worden relatief vaak bij de boxer gezien.
Spoedgevallen bij diabetici
In november 2013 vond het 10e Annual Congress over Emergency and Critical in Harrogate, Engeland, plaats. Amy Breton, CVT, VTS in Veterinary Emergency & Specialty Center of New England, Waltham in MA USA was een van de sprekers en dit artikel gaat over haar presentatie over de diagnostiek en behandeling van diabetische spoedgevallen. Veel voorkomende spoedgevallen bij suikerziekte patiënten zijn diabetische ketoacidose (DKA) en hypoglycemie. Een ander wat zeldzamer spoedgeval dat bij diabetische patiënten kan voorkomen is hyperosmolair hyperglycemisch syndroom (HSS). In dit artikel wordt eerst kort de pathofysiologie van diabetes mellitus besproken. Vervolgens komen de pathofysiologie, diagnostiek en behandeling van DKA, hypoglycemie en HSS uitgebreid aan bod.
Een goed resultaat met deze quiz en het lezen van het artikel 'Spoedgevallen bij diabetici' levert u een nascholingsbadge met 1 Nascholingspunt op!
Casus: Spierzwakte bij de kat
Buba, een mannelijk gecastreerde huiskat van 15,5 jaar, werd aangeboden bij de verwijzend dierenarts vanwege vermagering, anorexie, minder drinken en apathie sinds drie maanden. Tijdens het eerste consult werden ventroflexie van de nek en een hypokaliëmie geconstateerd, waarvoor de kat werd behandeld met een kaliumdrank. Bij het volgende consult werd een systolische souffle (2/6) en dyspneu geconstateerd, waarvoor een behandeling met furosemide en een ACE-remmer werd ingezet. Vanwege een onvoldoende respons werd Buba verwezen naar de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren (UKG). In dit artikel wordt de aanpak van deze casuïstiek op de UKG beschreven.
Endocrinology articles
Corticotropin-releasing hormone (CRH) is a polypeptide hormone which is released from the hypothalamus and stimulates pituitary secretion of adrenocorticotropic hormone (ACTH). ACTH stimulates secretion of cortisol and other glucocorticoids by the adrenal cortex. Cortisol is produced in the adrenal cortex (zona fasciculata and zona reticularis) from the precursor molecule cholesterol via a series of enzymatic reactions, mostly catalyzed by cytochrome P450 oxygenases. Other steroid hormones (aldosterone, androgens and estrogens) are also produced from cholesterol via different pathways. Steroid hormones diffuse across cell membranes and enter cell nuclei, where they bind to cytoplasmic protein receptors; subsequently they enter cell nuclei, bind to DNA and modify protein synthesis.
Thromboembolism is defined as the obstruction of a blood vessel by a blood clot (thrombus), which may have formed locally or have translocated from a distant site in the body. The consequences and clinical signs of thromboembolic disease (TED) depend on the location and severity of thrombosis, but it may be fatal, particularly in the case of pulmonary thromboembolism (PTE). The association between canine hyperadrenocorticism and thrombosis is based on several retrospective reports of small numbers of dogs with confirmed TED. In some cases hyperadrenocorticism was noted to be an underlying condition.However, in two of these studies, multiple underlying disease processes were present. Thrombi have been reported in pulmonary veins, splenic veins, aorta and iliac arteries. The exact incidence and risk of TED in canine hyperadrenocorticism has not been defined; however, TED does not appear to occur commonly. The risk of TED is better defined in humans with hyperadrenocorticism, who have more than a 10-fold increased risk of venous thromboembolism compared to the general population. This correlates to a risk of venous thromboembolism (not related to surgery) of 1.9-2.5% in the population of patients with hyperadrenocorticism.
Small amounts of protein may be detected in the urine of healthy patients, however proteinuria is defined as the presence of an abnormal amount of protein in the urine. It is recommended that all dogs with hyperadrenocorticism be screened for proteinuria. Commonly used screening methods include urine dipstick, the sulfosalicylic acid (SSA) turbidometric test and the microalbuminuria test.
Once the diagnosis of pituitary-dependent hyperadrenocorticism is made, a decision must be made on treatment. In dogs with clinical signs of hyperadrenocorticism, treatment should be recommended; in the vast majority of cases resolution of clinical signs and improvement of the dog’s quality of life will result. However, it is controversial whether treatment of dogs with subclinical PDH is warranted. The author does not recommend routine treatment of dogs without clinical signs of hyperadrenocorticism. However, there are occasional exceptions to this, including dogs with recurrent urinary tract infection, dogs with progressive proteinuria or dogs with hypertension.